Het wonder van Nijkerk

Dak Eierhal weggedragen

NIJKERK - Na ruim 16 jaar van politieke en maatschappelijke strijd, vele uren vergaderen, oneindig veel besprekingen, wantrouwen, toch weer langzaam groeiend vertrouwen, radiostilte, talloze krantenartikelen en commentaren ging werd woensdag voor veel toeschouwers zichtbaar dat al het gesteggel toch resultaat heeft opgeleverd. ,,Aanschouw het wonder van Nijkerk”, zei een toeschouwer.

door Henk Brinkman

De hele operatie om het dak van de Eierhal eraf te tillen was zorgvuldig georkestreerd en werd in verrassend korte tijd uitgevoerd. De hele dakconstructie, het meest monumentale deel van de Eierhal, was op stalen balken gelegd en werd door twee 400 tons kranen gelift en een eindje verderop weer neergevlijd op stalen steunconstructies. Op die plek zal het dak worden gerestaureerd.

Ja, ik ben trots op wat er nu gebeurt”, verwoordde wethouder René Windhouwer zijn gevoelens. Hij deelde een compliment uit aan de Stichting Stadsgezicht Nijkerk. ,,Zonder hun inspanning, zou dit nooit hebben plaatsgevonden.” Ook Jan Nobel voelde en straalde trots en blijdschap uit. ,,Het is vooral de verdienste van Nico Poorter. Hij heeft er het hardst voor geknokt” Nico Poorter zelf stond te genieten. ,,Wat is dit een historische dag. Natuurlijk, we hebben in de strijd een veer moeten laten. De molen is niet gered, maar dit is een prachtig gezicht.” Jan van Hell stond geroerd te kijken naar de dakconstructie die door de lucht zweefde. Een constructie die door zijn vader destijds is ontworpen en gebouwd in de jaren ’20 van de vorige eeuw.

Ook oud-wethouder Renger Walet, onder wiens verantwoordelijkheid veel van de onderhandelingen met Stichting Stadsgezicht en projectontwikkelaar Aprisco zijn gevoerd, was blij om het begin van de werkzaamheden te aanschouwen. ,,In het begin zijn processen als deze altijd erg moeilijk. Vandaar dat het erg veel tijd in beslag nam.”

Loopgravenoorlog

Jarenlang stonden de partijen in Nijkerk recht tegenover elkaar. Want aanvankelijk, eind jaren ’90, wilde Aprisco, die de gebouwen aan het Molenplein had overgenomen van Nijkerker Gerard van den Tweel, alle historische gebouwen slopen en vervangen door nieuw te bouwen appartementen. Vergelijkbaar met de bouwwerken bij supermarkt Boni. Een modern gebouw met groene balkons, dat door de columnist van de Stad Nijkerk, Cactus, werd betiteld als de ‘biobak’. Een benaming die in de volksmond is blijven hangen. Maar opeens stak de toen door betrokken Nijkerkers onder aanvoering van Nico Poorter opgerichte Stichting Stadsgezicht Nijkerk een spaak in het wiel door voor de gebouwen de status van Rijksmonument aan te vragen. Daardoor liepen de plannen al vertraging op en begon een uitgebreide discussie over de historische waarde van de gebouwen op het Molenplein. In die discussie werden stevige stellingen betrokken en het hele proces begon de trekken van een loopgravenoorlog aan te nemen. Projectleider Kees Cortlever, kan moeiteloos alle discussies in zijn herinnering terugroepen. Jarenlang bestookte Stichting Stadsgezicht de plaatselijk pers met artikelen en de plaatselijke politiek met voorstellen. Er ontstond pas enige ontspanning toen Aprisco een nieuw architectenbureau inschakelde dat nieuwe ontwerpen maakte die aansloten bij het historisch karakter van het gebied. Cortlever: ,,Eindelijk een architect die begreep waar het om ging.” Maat het wantrouwen zat diep en er werd nog strijd gevoerd over het behoud van de molenromp. Om die te behouden werd de Stichting Oostermolen opgericht, die plannen presenteerde om de molen in zijn oude luister te herstellen. Uiteindelijk sneuvelde de molenromp wel, wat Nico Poorter de opmerking ontlokt: ,,Een mooi plan, maar het mist een voortand.”

Compromis

In politiek Nijkerk was inmiddels een heel andere wind gaan waaien en alle partijen beseften dat behoud van historisch erfgoed ook iets waard is. Dat heeft uiteindelijk tot een voor bijna iedereen aanvaardbaar plan geleid, waarin het dak van de Eierhal wordt gerestaureerd en de Eierhal zelf, de pakhuisjes en de oude marechausseekazerne in oude luister zullen worden hersteld. Dat werk is nu eindelijk begonnen.