Schietvereniging Frans Tromp viert 100-jarig bestaan

HOEVELAKEN Schietvereniging Frans Tromp viert op 28 april haar 100-jarig bestaan. De vereniging is opgericht in 1919, maar heette toen nog geen 'Frans Tromp'. De vereniging werd destijds de Hoevelakense Burgerwacht genoemd.

Gerrit Steen en Maureen van Goethem

De vereniging werd vele jaren later naar de Hoevelakense schoolmeester Frans Tromp vernoemd. Hij werd wegens verzetsactiviteiten in de Tweede Wereldoorlog opgepakt en in 1942 gefusilleerd. Toen de oorlog voorbij was, wilden de toenmalige leden Tromp gedenken en vernoemden ze de schietvereniging naar hem. Het is een van de oudste verenigingen van Hoevelaken. Voorzitter Hans Zwakman verdiepte zich in de geschiedenis van de vereniging en tekende de volgende historische gegevens op.

STATUTEN Op maandag 28 april 1919 kwam een gezelschap bijeen in de werkkamer van toenmalig burgemeester Jhr. Van Eys met als doel in Hoevelaken een Burgerwacht op te richten. De oprichting van de Burgerwacht Hoevelaken werd die avond een feit. Statuten werden opgesteld en ter goedkeuring verzonden naar het Ministerie van Justitie. De statuten werden bij Koninklijk besluit op 11 oktober 1919 nr. 37 goedgekeurd en gepubliceerd in de Nederlandsche Staatscourant van maandag 10 november 1919, nr. 238. Deze statuten geven meteen een blik op de roerige periode na de Eerste Wereldoorlog in Europa: de Tsaar was afgezet en niet lang daarna om het leven gebracht, de Duitse Keizer werd afgezet en moest zijn land ontvluchten, Troelstra wilde in 1918 in navolging van hetgeen in Duitsland was gebeurd ook hier een socialistische revolutie uitroepen.

BURGERWACHT In Art. 2 is het volgende lezen: 'Zij stelt zich ten doel het wettig gezag - na daartoe door dat gezag te zijn opgeroepen - in het bestrijden van revolutionaire aanrandingen en bedreigingen van de openbare of maatschappelijke orde daadwerkelijk te steunen en tegen gewelddadig verzet te verdedigen'. Een tekst die in die tijd heel gebruikelijk was. Vanaf de herstart van de vereniging in 1946 was er van die allereerste doelstellingen niets meer over. Het werd een gewone schietsportvereniging, de naam Burgerwacht verdween.

ACTIEVE VERENIGING De eerste voorzitter, in die tijd 'de Commandant' genoemd, was Jhr. Evert Rein van der Wijck. Een gepensioneerde officier, Majoor der Infanterie en Kamerheer van Koningin Emma en Ordonnans Officier van Koningin Wilhelmina. Het lijkt erop dat hij door de toenmalige burgemeester van Hoevelaken, Jhr. P.A. van Eys, is gevraagd deze functie op zich te nemen. Naar wat terug te lezen valt in de notulen van leden- en bestuursvergaderingen was het van meet af aan een actieve vereniging. Er werd wekelijks geoefend en met regelmaat werd deelgenomen aan wedstrijden, soms met succes, soms wat minder. Gegeven de regelgeving uit die tijd behoorde een Burgerwacht tot de gewapende macht en maakte, wanneer dat nodig zou zijn, actief deel uit van 's lands weerbaarheid. Over alle activiteiten werd de Burgemeester van Hoevelaken dan ook geïnformeerd.

VERENIGINGSGEBOUW In de beginjaren oefende de Burgerwacht in de gang van de Schimmelpenninck van der Oyeschool. Dat duurde tot 1930. De in Hoevelaken woonachtige weldoener Dr. C.J.K. van Aalst schonk de gemeente Hoevelaken een verenigingsgebouw waar de gymnastiekvereniging, de harmonie en de Burgerwacht onderdak vonden. De zolderetage van dit gebouwtje was geheel gereserveerd voor de Burgerwacht. De vereniging bleef van de ruimte gebruikmaken tot 1988. Toen verhuisde de vereniging naar een fonkelnieuwe accommodatie.

FRANS TROMP Tijdens de Tweede Wereldoorlog was de vereniging tot inactiviteit gedwongen. Een prominent lid, schoolmeester Frans Tromp - hij was vanaf 1924 tot midden jaren dertig secretaris/penningmeester - trad al in het begin van de oorlog toe tot het verzet. Op zijn verjaardag, 8 maart 1942, werd hij gearresteerd en op 24 september 1942 in Fort de Bilt door de bezetter om het leven gebracht. Tijdens de eerste Algemene Leden Vergadering na de oorlog deden de leden het voorstel om de Burgerwacht Hoevelaken om te dopen tot Schietvereniging Frans Tromp. Dit voorstel werd unaniem aanvaard.

SUCCESVOL Het verenigingsleven kwam weer tot bloei, wekelijks werd er geoefend en met grote regelmaat werd aan wedstrijden deelgenomen. De vereniging was klein, maar succesrijk. In de zeventiger jaren waren de teams van de vereniging een geduchte deelnemer aan wedstrijden zowel binnen KNSA (Koninklijke Nederlandse Schietsport Associatie) als SKGV (Schiet Kring Gelderse Vallei) verband. Met regelmaat werden wedstrijden gewonnen, de trofeeën staan tot op de dag van vandaag te pronken in de prijzenkast. Ook in de individuele disciplines werden vanaf die periode successen behaald. Oud-voorzitter Ap de Greef schoot mee in de hoogste regionen, in 1995 werd voor de eerste keer een Nederlands Kampioenschap behaald. Hans Zwakman werd als eerste binnen de vereniging Nederlands Kampioen in de discipline Klein Kaliber Geweer, vijftig meter knielend. Hij zou dit in de jaren daarna nog vijftien keer herhalen, op de vijftig en de twaalf meter discipline. In 2015 en 2016 bracht Bart Wolfswinkel die titel naar huis met het Klein Kaliber Karabijn.

SPORTHAL Medio de tachtiger jaren begon het verenigingsgebouw aan de Stoutenburgerlaan in al haar voegen te kraken. Restauratie van het gebouw zou een dermate hoge kostenpost worden dat sloop uiteindelijk de beste oplossing bleek te zijn. Het bestuur van de vereniging ging met de gemeente Hoevelaken in overleg en na een flink aantal bijeenkomsten kwam er een plan voor de dag waarmee gemeente en vereniging tevreden waren. De nieuwe accommodatie werd tegen de sporthal gebouwd die een paar honderd meter verderop aan de Stoutenburgerlaan stond. Hein Groen was de ontwerper van de nieuwe accommodatie, maar ook jarenlang trainer en bestuurslid van de vereniging. Voor zijn jarenlange inzet werd hij in 2011 onderscheiden met het Lidmaatschap van de Orde van Oranje-Nassau en tegelijkertijd benoemd tot Erelid.

AP DE GREEF In 1994 werd het 75-jarig jubileum op passende wijze gevierd. Bij deze gelegenheid werd voorzitter Ap de Greef onderscheiden met de Eremedaille in de Orde van Oranje-Nassau. Ap de Greef was vijfendertig jaar achtereen de inspirerende voorzitter. In 2003 droeg hij de voorzittershamer over aan Max de Zoeten. Tijdens de voor die gelegenheid georganiseerde receptie ontving Ap de Greef uit handen van het Hoofdbestuur van de KNSA de Bronzen speld van Verdienste voor zijn activiteiten binnen de schietsport. In april 2017 ontving hij uit handen van burgemeester Gerard Renkema de erepenning van de gemeente Nijkerk.

De komende maand zal Schietvereniging Frans Tromp het 100-jarig jubileum vieren met enkele festiviteiten.