Nieuwe melodieën op speeltrommel carillon Nijkerk
25 mei 2022 om 15:59 MuziekNIJKERK De speeltrommel in de toren van Nijkerk is woensdagmorgen voorzien van nieuwe melodieën. Het automatisch spel van het carillon laat dagelijks elk kwartier een melodietje horen, waarna op het hele en halve uur de uurslagen volgen.
De oplettende luisteraar was het al opgevallen: het was dinsdag stil over Nijkerk. In een stad die al bijna tweeënhalve eeuw vertrouwd is met de sprankelende klanken van haar carillon, mist men de klokken als ze niet klinken.
De reden dat het carillon zweeg, was dat de speeltrommel voor het automatisch spel leeggehaald en schoongemaakt werd. Dit is de eerste stap van het zogenaamde ‘versteken’ van de speeltrommel. Woensdag had stadsbeiaardier Boudewijn Zwart de taak om de pinnen weer in de trommel te plaatsen, zodat er het komende halfjaar nieuwe melodieën klinken.
De speeltrommel in de toren van Nijkerk is gemaakt in 1779. Het principe werkt net als een speeldoosje, maar dan in het groot. De trommel draait ieder kwartier, waarbij de pinnen langs haken gaan. Aan de haken zitten draden die naar de klokken lopen. De draden trekken de hamers bij de klokken op, de hamer valt terug en zo volgt een klokkenslag. Sommige klokken hebben wel twee of drie hamers, zodat de betreffende noot snel achter elkaar kan klinken.
Met uiterste precisie stak de stadsbeiaardier maat voor maat de juiste noten in de trommel. De twee assistenten aan weerszijden sloegen de pinnen vast en een derde helper die in de speeltrommel zat, schroefde de pinnen vast. Om te weten welke klokken er bij de gaatjes horen, gebruikt men de originele ‘versteek-lat’ uit 1779. Hierop staat precies aangegeven welke noot men in de trommel steekt.
