Week van de Hoogbegaafdheid: ‘Het is meer dan een IQ van boven de 130’

5 maart 2022 om 12:00 Mensen

NIJKERK Twee procent van de bevolking is hoogbegaafd, maar weinig mensen weten echt wat dat precies inhoudt. Tijdens de Week van de Hoogbegaafdheid (van 5 tot 13 maart) wordt er meer kennis verspreidt over dit onderwerp. Larinda Bok (62), hoogbegaafdexpert, en Marieke Folkers (48), hoogbegaafdheidscoördinator, zijn beide ervaringsdeskundigen en vertellen welke invloed het heeft op je leven. Marieke: ,,Het is meer dan alleen een IQ van boven de 130.”

Als hoogbegaafdheid specialist ziet Larinda veel verschillende hoogbegaafden in haar praktijk. ,,Soms zijn er mensen wiens verhalen mij kippenvel bezorgen. Ik spreek jongeren die niet meer willen leven, omdat ze niet begrepen worden.” De definitie die Larinda gebruikt is als volgt: ,,Een hoogbegaafde is een snelle en slimme denker, die complexe zaken aankan. Autonoom, nieuwsgierig en gedreven van aard. Een sensitief en emotioneel mens, intens levend. Hij of zij schept plezier in creëren.” 

SNELLE DENKERS In de praktijk betekent het dat hoogbegaafden snelle denkers zijn die eerst naar een totaalplaatje kijken. Marieke legt uit: ,,Mensen die niet hoogbegaafd zijn, delen als vanzelf alles op in kleine stappen om zo tot het doel te komen. Als een kindje leert lopen, begint het eerst met kruipen. Na het kruipen gaat het proberen te staan. Daarna zet het een eerste stap en als laatste kan een kindje dan lopen. Een hoogbegaafd kind denkt top down, vanuit het grote geheel naar de kleine stappen die daarvoor nodig zijn. Een hoogbegaafd kindje zou dus het kruipen over kunnen slaan en gaat al sneller proberen te lopen. Dat top down denken gaat automatisch.”

Een hoogbegaafd kind denkt top down, vanuit het grote geheel naar de kleine stappen die daarvoor nodig zijn

Ook zijn hoogbegaafden altijd bezig met verbanden leggen en denken ze vaak creatief en out of the box. Je zou zeggen dat hoogbegaafden dus altijd snel een antwoord op alles weten. Maar dat is niet altijd zo. Volgens Marieke kunnen bijvoorbeeld meerkeuzevragen moeilijk te beantwoorden zijn voor hoogbegaafden. ,,De meeste mensen kijken welk antwoord helemaal goed of fout is, maar hoogbegaafden gaan eerst elk antwoord langs en bedenken waarom dat ook goed zou kunnen zijn. Dat kan veel tijd kosten.”

ONDERZOEK Marieke was 35 toen zij erachter kwam dat ze hoogbegaafd is. ,,Mijn zoon liep vast op school en ze konden hem niet helpen. Ze dachten op school dat er iets mis met hem was. Helaas komen verkeerde diagnoses vaak voor bij hoogbegaafden. We hebben hem toen laten testen om dit uit te sluiten.” 

VERTAALBUFFER Marieke wilde toen zelf ook de test ondergaan. ,,Hij is namelijk echt een kloon van mij.” Bij Marieke en haar zoontje werd hoogbegaafdheid vastgesteld en daardoor vielen er veel puzzelstukjes op hun plek. Marieke rondt in mei haar opleiding voor hoogbegaafdheidscoördinator af. ,,Een coördinator is eigenlijk een vertaalbuffer tussen het hoogbegaafde kind, diens ouders en de leraren. Het huidige schoolsysteem is niet ingericht voor hoogbegaafden. Leraren hebben vaak wel de juiste intenties, maar kunnen zich bijvoorbeeld niet goed inleven in het hoogbegaafde kind of hebben er te weinig kennis over. Als hoogbegaafdheidscoördinator help je dus de leraar en daardoor het kind.”  

INTUÏTIE Larinda was 50 toen bekend werd dat ze hoogbegaafd was. ,,Ik was eerst directeur bij een verpleeghuis. Op een gegeven moment zou er een reorganisatie komen die ik zou gaan leiden, maar dat voelde niet goed. Mijn concentratie verdween, ik kreeg langzaam een bore-out en viel twintig kilo af. Het was een hele intense periode. Ik zei tegen mezelf dat ik naar mijn intuïtie moest luisteren en stopte met de baan. Ik vermoedde dat ik hoogbegaafd was en liet me daarom testen. Toen bleek dat ik hoogbegaafd was, begreep ik waarom ik mij altijd anders heb gevoeld. Ik ging nadenken wat mij drijft, welke cliënten mij energie gaven. Zo merkte ik dat ik graag mensen coach die hoogbegaafd zijn. Dus volgde ik opleidingen over de psychologie rond hoogbegaafdheid.”

We praten niet graag alleen maar over koetjes en kalfjes. Dat betekent niet dat wij niet sociaal zijn

VOOROORDELEN Hoogbegaafden lopen nog tegen veel vooroordelen aan. Marieke: ,,Zo zouden we niet sociaal zijn bijvoorbeeld. Dat is helemaal niet waar. We denken heel snel en zijn vaak heel direct, waardoor we bot over kunnen komen. Hoogbegaafden willen graag zinvolle gesprekken voeren. Daarom praten we niet graag alleen maar over koetjes en kalfjes. Maar dat betekent niet dat wij niet sociaal zijn. Ook is er op school niet altijd aandacht voor onze problematiek. Hoogbegaafdheid blijft vaak onopgemerkt, omdat we zo slim zijn, leren we ons al heel jong aan te passen aan de omgeving waardoor het niet opvalt.”

Als laatste laat Larinda weten dat hoogbegaafden veel gevoeliger zijn voor overprikkeling en allergieën. ,,Zo hebben ze vaker last van prikkelbare darm syndroom of astma.” Dit betekent niet dat iedereen die dit soort gevoeligheden ervaart hoogbegaafd is. ,,Maar er kan een verband zijn.” Marieke zou het liefst meer contact zien tussen hoogbegaafden. ,,Het zou mooi zijn als we in Nijkerk ontmoetingsmomenten kunnen realiseren met hoogbegaafden. Dat we ervaringen delen, maar ook vertellen waar we tegenaan lopen. Zo kunnen we elkaar helpen.”

Door Marit Bos

Steun ons werk en word ook abonnee!
Al ruim 50 jaar brengt de Stad Nijkerk het laatste nieuws in de gemeente Nijkerk. In de vorm van artikelen, interviews en achtergrondverhalen, wekelijks op papier, en natuurlijk dagelijks online op www.stadnijkerk.nl.

Lokaal nieuws is waardevol, maar niet gratis. Draag uw lokale redactie ook een warm hart toe en help ons alstublieft om die verhalen te blijven maken. Word premiumabonnee, tijdelijk al vanaf 0,85 euro per week! Klik hier voor meer informatie.