Column: Alleen samen

Elk jaar weer verwondert het mij wat je hoort als de mens zich stilhoudt. Op 4 mei, ’s avonds, bij het oorlogsmonument in het Van Reenenpark, op een zonnige lentedag. Fluitende vogels, het rustig ruizen van de wind door de frisgroene bladeren aan de bomen. Vroeger worstelde ik met die stilte. Ik wist niet waar ik aan moest denken en probeerde krampachtig beelden in me op te roepen van de Tweede Wereldoorlog.

Vaak keek ik later op de avond een oorlogsfilm om dichter bij de beleving te komen waar ik in de stilte tevergeefs naar zocht. Misschien trad ik juist daarom een aantal jaren geleden toe tot de commissie die de stille tocht langs oorlogsmonumenten en de ceremonie in het park in Nijkerk op 4 mei jaarlijks organiseert. Door in de maanden voor Dodenherdenking al mee te denken over het verhaal dat we daar wilden laten vertellen en door jongeren te betrekken door onder meer een gedichtenwedstrijd uit te schrijven, rekte ik ook voor mezelf het stilstaan bij oorlog en vrede langer op.

Hoewel de herdenking in Nijkerk maandag totaal anders verliep dan in andere jaren, ben ik blij dat wij er ook dit jaar lokaal invulling aan gaven. Dinsdag 17 april 1945 was ook een mooie lentedag. En toch was alles anders. Canadezen beschoten Nijkerk om de laatste nog aanwezige Duitsers te verjagen en maakten daarbij ook onschuldige slachtoffers. Waaronder de broers Folkert (17) en Lodewijk (21) Nienhuis.

In een indringende brief aan familie schreven hun ouders over het granaatvuur dat hun jongens levensgevaarlijk verwondde en nog diezelfde dag het leven kostte. Rob van der Meer, het familielid dat de brief dit jaar aan Museum Nijkerk schonk, droeg er maandagavond uit voor voordat het stil werd. Tijdens de stilte probeerde ik mij voor te stellen hoe dat voor die ouders moet zijn geweest. Ik kon het niet. Niet écht.

Ik kan het me niet voorstellen en prijs mezelf daarom gelukkig. Want we leven momenteel met beperkingen, maar wél in vrijheid. Ik wil niet bagatelliseren hoe genadeloos corona ingrijpt in de levens van mensen. Medisch, financieel, emotioneel. Toch hoop ik vurig dat we blijven zien en waarderen wat in vrijheid wél kan en dat we beseffen dat we niet tegenover elkaar staan, maar samen strijden tegen dezelfde vijand: het virus (niet de maatregelen). We hebben een gezamenlijk doel dat we alleen samen kunnen bereiken.

Nelleke den Besten