Bijbaantje

"Spaart u ook zegeltjes, bonuskaart of airmiles, wilt u extra geld opnemen, een tasje kost 35 cent"; schetst het refrein van "Houdoe" van de Vliegende Panters straks een tijdbeeld dat niet meer bestaat? Bij ons thuis is het nogal een hot topic: de recente aanpassing bij de check-out van één van de Nijkerkse supermarkten. Voor het gemak van de klant is nu nóg meer selfservice mogelijk bij het afrekenen. Je hoeft niet meer vóór je de winkel in gaat te beslissen of je een zelfscanner meeneemt, je kunt ook achteraf zelf je boodschappen "bliepen". Of, zoals mijn vriend het ziet: "Je bent nu kassamedewerker, maar krijgt er niet voor betaald." Moeten we vrezen voor de bijbaantjes van onze kinderen in de toekomst?

In de plaats waar ik twee dagen per week werk kennen ze dit systeem al langer, dus ik ben er al vertrouwd mee geraakt. Maar ik begrijp best dat er klanten zijn die even moeten wennen aan deze nieuwe stap in de richting van steeds meer selfservice. En ik kan me ook voorstellen dat er kassamedewerkers zijn die zich een tikje bedreigd voelen door deze ontwikkeling. Maar zelfs als er steeds minder bemenste kassa's overblijven, geloof ik dat er heus wel een rol voor mensen blijft weggelegd in de supermarkt. Want terwijl grootgrutters aan de ene kant stappen zetten om het gemak van de zelfredzame klant optimaal te dienen, zien we aan de andere kant ook pogingen iets van (sorry voor het jeukwoord) "beleving" toe te voegen aan onze reis door de supermarkt. Met live cooking, proeverijtjes en wie weet op den duur wel advies op maat over wat je die avond kunt eten en welke wijn daar goed bij past. Als ik googel op "bijbaantjes van de toekomst" vind ik onder meer 'cybersecurity-expert', 'biohacker' en 'internet-of-things-expert'. Geen baantjes die we gaan terugzien in de supermarkt, lijkt me. Maar terwijl apparaten meer en meer de ietwat saaie taken van ons overnemen, ontstaat er meer ruimte voor kwaliteiten die alleen de mens brengt.

Vorige week was ik bij de bewuste supermarkt. Toen de klant voor mij haar karretje uitpakte in een tempo dat nogal een mismatch vormde met mijn haast (blijkbaar was aan mijn lichaamstaal af te lezen dat ik dat potje kaneel NU nodig had, omdat de appeltaart die ik bakte verder al klaar was om de oven in te gaan) tipte de caissière mij heel attent op de mogelijkheid zelf te scannen. Daarmee bewees ze haar waarde voor mij. Oplettend, vriendelijk, klantgericht. Zo maar een paar eigenschappen die de mens nog altijd voor heeft op een machine. Wie zich op die kwaliteiten focust, vind ook in de toekomst vast nog wel een bijbaantje.

Nelleke den Besten.